Rota Optimizasyonu Nedir?

Dağıtım ve Toplama Rota Optimizasyonu, bir araç filosunun karşılaması gereken yolcu veya yük taşıma istekleri için ekonomik rota planlaması yapar. Bu süreç rut planlama, teslimat planlama veya rut optimizasyonu olarak da isimlendirilir. Temel olarak, her isteğin bir alım (yükleme) noktası ve bir bırakma (teslimat) noktası; adet, ağırlık, hacim, desi, palet gibi fiziksel büyüklükleri; alış ve teslimat işlemleri için de uyulması gereken zaman kısıtları vardır. Öte yandan, filodaki her aracın maliyet, aşmaması gereken farklı kapasite limitleri, kasa ve raf yapısı, ısı rejimi gibi özellikleri bulunur.

Rota optimizasyonunun hedefi, hem siparişlerle ve araçlarla ilgili iş kısıtlarına uyum sağlamak hem de en ekonomik yoldan alım ve teslimat işlemlerini planlamaktır. Oluşturulan rota planları, isteklerin araçlara nasıl paylaştırılacağını ve hangi sırada gerçekleştirileceğini belirler. Örneğin, 1500 farklı markete dağıtım yapan ve 50 araçla çalışan bir distribütör için, her gün değişen sipariş noktaları ve sipariş büyüklüklerine göre dinamik olarak:

• Hangi araçlara ihtiyaç olduğuna,
• Bu araçlara siparişlerin nasıl paylaştırılması gerektiğine,
• Araçların kendilerine atanan siparişlerin alım ve teslimat işlemlerini hangi sırada yapmaları gerektiğine karar verir.

Çözüm Önerimiz

Optiyol’un tecrübeli algoritma uzmanları tarafından sürekli iyileştirilmeye devam eden Rota Optimizasyonu çözümü Optiyol Route, aşağıdaki soruların cevabını saniyeler içinde bulur:

• Hangi araçları kullanmalıyız?
• Siparişleri araçlara nasıl paylaştırmalıyız?
• Noktaları hangi sırada ziyaret etmeliyiz?
• Noktalara tahmini varış ve işi bitirme saatlerimiz kaçtır?

Kazanımlar

Optiyol dinamik rota optimizasyon çözümünü kullanan operasyonlar:

• %15-25 oranında yol mesafelerinde azalma sağlar
• %5-10 oranında filo kullanımında azalma sağlar
• Araçlar, müşteriler ve siparişlerle ilgili farklı iş kısıtlarına uyumu kontrol edilmiş planlarla çalışır
• Trafik ve ziyaret sürelerine uygun olarak gün planı baştan yapılmış olduğu için planlanan ve gerçekleşen rut uyumunu artırır
• Hızlı çözümler ve otomasyon sayesinde manuel planlama sürecini ortadan kaldırarak planlama yeteneğine sahip insan gücünü daha değerli alanlarda kullanır
• Siparişlerin taahhüt edilen zamanlarda gerçekleşme oranlarının artırılmasıyla müşteri memnuniyetini yükseltir ve satış kayıplarını önler

Optiyol Route hem dağıtım planlama hem de toplama planlama (veya her ikisinin de bulunduğu sistemler) için kullanılabilir. Yalnızca rota uzunluğunu kısaltmakla sınırla kalmaz:

• Yakıt, araç kullanımı ve personel giderlerinizin yanı sıra, oluşturulan rotalardaki: müşteri ile ekip, ekip ile araç, araç ile lokasyon ve farklı müşteriler arasındaki eşleştirmelere göre kurallar tanımlamanıza izin vererek, taktiksel ve operasyonel önceliklerinizi de dikkate alır ve esnek bir rotalama çözümü sağlar.
• İstenildiğinde çözümün bazı kısımlarını sizin belirlemenize izin verir ve kalanını optimize eder.
• Çok çabuk bir şekilde makul bir çözüm önerir, ve sizden optimizasyon için ne kadar daha zaman harcaması konusunda zaman limitleri alarak, bu süre içinde sonuçları iyileştirmeye devam eder.

Nasıl Çalışır?

Siparişler, filo bilgileri, yol mesafeleri, trafik bilgileri ile çeşitli kısıtlamalar ve tercihlere ait veriler Optiyol rota optimizasyon motoru tarafından işlenerek doğru filo seçimi, siparişlerin araçlara paylaşımı ve ziyaret sıralaması belirlenir. 

Sipariş Bilgileri:

• Sipariş tipi (Noktadan alış, Noktaya teslimat, Bir noktadan alış ve başka bir noktaya bırakmak, Ziyaret)
• Alış/Yükleme lokasyonu (Adres, Açılış-Kapanış Saatleri)
• Teslimat/İndirme lokasyonu (Adres, Açılış-Kapanış Saatleri)
• Sipariş büyüklüğü (örn: Hacim, ağırlık, koli, desi, palet)
• Zaman tercihleri (Gerçekleştirilebileceği en erken saat ve en geç saat)
• Servis süresi (örn: Yükleme ve indirme süreleri, teknisyenler için kurulum/tamir süreleri)
• Sipariş öncelikleri ve gecikme cezaları
• Kısıtlamaları modellemek için sipariş özellikleri (örn: Dondurulmuş ürünler uygun ısı rejimine sahip araçlarda taşınabilir)

Filo/Ekip Bilgileri:

• Araç tipi
• Başlangıç noktası (Aracın mevcut konumu)
• Bitiş noktası (Aracın rotasını tamamlayınca döneceği konum)
• Çalışma saatleri (örn: Sabah 08:00’den akşam 18:00’e)
• Fiziksel kapasitesi (örn: Maksimum ağırlık, hacim, palet, koli veya desi)
• Farklı kısıtları modelleyebilmek için araç özellikleri (örn: Bazı araç tipleri dar sokakların olduğu bölgelere giremez, bazı işleri gerçekleştirmek için farklı yetenekler gerekir)
• Maliyet bilgileri (örn: Sabit maliyet, km başına maliyet, saatlik maliyet, fazla mesai maliyeti)

Yol Bilgileri:

• Noktalar arası mesafeler ve seyahat süreleri
• Yol tercihleri (örn: en kısa mesafeli/en kısa süreli, otomobil/kamyon yolu, trafik opsiyonları: ortalama hız, canlı trafik, yasal hız sınırları)

İş Kuralları ve Rota Tercihleri:

• Aynı kaynağa atanamayacak siparişler (örn: Yanıcı özelik nedeniyle, veya rakip firma ürünleri)
• Sipariş ve araç uyumu (örn: Donuk ürünlerin uygun ısı rejimindeki araçta taşınması)
• Lokasyon ve araç uyumu (örn: Müşterinin teslimat alanı büyük boyutta araç girişine uygun değil)
• Optimizasyon tercihleri

Optiyol rota optimizasyon motoruna kullanıcı ara yüzünden Excel formatı ile manuel olarak veri yükleyerek veya doğrudan veri tabanları arasında entegrasyonu sağlayan web servisleri ile erişilebilir. Optimizasyon için gerekli veriler kullanıcı sistemlerinden alındıktan sonra, oluşturulan optimizasyon sonuçları tekrar kullanıcı sistemlerine iletilir. Kullanıcı ara yüzü ile rota planlama sonuçları haritalar üzerinde incelenebilir, sürücülerin mobil uygulamalarına gönderilebilir ve ihtiyaç halinde düzenlemeler yapılabilir.